Jonge burgers. Kindercentra als democratische oefenplaats.

 Anke van Keulen (redactie). Uitgeverij SWP, Amsterdam, 2013 

 Ana del Barrio Saiz, ‘Competente pedagogisch medewerkers’ (Deel 1, hoofdstuk 2)

 Door jonge kinderen een democratische houding aan te leren, bereiden we hen voor op de samenleving: er is dan aandacht voor democratische vaardigheden en kinderparticipatie en voor gemeenschapszin zowel binnen en buiten het kindercentrum en de school. Professor Micha de Winter stelt in deze bundel dat het algemeen belang als opvoedingsdoel op de achtergrond is geraakt en de opvoeding voornamelijk is gericht op het individuele belang. Als in de opvoeding weer aandacht voor het samenlevingsbelang zou komen, ontstaat er ruimte voor opvoeding tot democratisch burger.
Als kindercentra en scholen democratische oefenplaatsen worden, geven zij invulling aan hun maatschappelijke taak.

Jonge burgers bevat onderzoek en praktijkervaring van een aantal nationale en internationale auteurs en is gebaseerd op het project ‘Kindercentrum en school als democratische oefenplaats’. Doelen van dit project waren de democratische vaardigheden bij kinderen te bevorderen en beroepskrachten toe te rusten met de competenties die hiervoor nodig zijn.
Kindercentra kunnen alleen succesvol benut worden als democratische oefenplaats als competente medewerkers - samen met kinderen, ouders en collega’s - de democratische cultuur in het kindercentrum actief versterken. Pedagogisch medewerkers in dit project werkten als onderzoekers en deden actieonderzoek. Deze werkwijze verstevigde hun professionele rol binnen het kindercentrum als leergemeenschap en democratische oefenplaats.

Deze bundel is bedoeld voor directeuren, managers, trainers en docenten in de kinderopvang, het onderwijs en de beroepsopleidingen en voor beleidsmakers en bestuurders. Samen met uitvoerende beroepskrachten is het praktijkboek Denk groot, doe klein ontwikkeld. Dit inspirerende werkboek biedt handvatten om in het eigen kindercentrum aan de slag te gaan met democratisch burgerschap.

Denk groot, doe klein! Het kindercentrum als democratische oefenplaats.

Anke van Keulen. Uitgeverij SWP, Amsterdam, 2013 

In samenwerking met Ana del Barrio Saiz, Leo Pauw, Kylie Smith, Mirjam van der Ven

In dit boek vinden pedagogisch medewerkers en hun leidinggevenden inspiratie om in kindercentra aan de slag te gaan met democratisch burgerschap. Laat je niet afschrikken door deze grote term. Die kun je makkelijk vertalen in kleine activiteiten. En ja, democratisch burgerschap is echt wel iets voor jonge kinderen, al was het alleen maar omdat het bij het pedagogisch werk hoort om kinderen te ondersteunen in hun ontwikkeling tot mensen die mee kunnen doen in de samenleving. Stap voor stap kun je beginnen met een van de volgende vijf thema’s: * Samen leren over democratie, * Samen diversiteit ontdekken, * Samen verantwoordelijk zijn, * Samen conflicten oplossen, * Samen besluiten nemen.

Wil je aan de slag met democratisch burgerschap? Met de methode van actieonderzoek breng je kleine veranderingen aan in je groep. De methode begint bij jou en je deelt de opbrengsten met je collega’s. Samen creëer je kennis door een actieonderzoeksvraag te formuleren, die vraag uit te proberen in de praktijk en erover te documenteren en te reflecteren. Met dit praktijkboek krijg je zicht op wat je al doet aan democratisch burgerschap en wat je nog kunt ontwikkelen en bijleren. De praktijkvoorbeelden laten bijvoorbeeld zien hoe je dreumesen keuzemogelijkheden kunt bieden, hoe je peuters laat meedenken over spelmateriaal en hoe je bso-kinderen de ruimte biedt om hun bieb een nieuwe look te geven.

Permanent leren. Van zelfreflectie naar teamreflectie

Anke van Keulen en Ana del Barrio Saiz, Uitgeverij SWP, Amsterdam, 2010